Bergen op Zoom – Ossendrecht
17 december 2021
Op 8 oktober dit jaar kwamen we aan in Bergen op Zoom, eindpunt van het Floris V Pad, dat onderdeel is van de GR12, Amsterdam – Parijs. Het kostte wat moeite, maar uiteindelijk wisten we een boekje te bemachtigen voor het vervolg, van Bergen op Zoom naar Kasteelbrakel. Weliswaar een verouderde versie, want de nieuwe herdruk laat nog steeds op zich wachten, maar we kunnen er mee uit de voeten en eenmaal onderweg blijkt de route heel goed gemarkeerd. De wereld is nog steeds in de ban van Corona, de Deltavariant is nog niet overwonnen of de Omikronvariant rukt al op. We zitten weer in een gedeeltelijke lockdown, om 5 uur zijn de winkels, musea, bioscopen en theaters gesloten en gaat de horeca dicht. Wat is de volgende stap !
We willen naar buiten en besluiten de etappe van Bergen op Zoom naar Ossendrecht te lopen. Het is bijna 20 km, circa 5 uur lopen, dus staan we vroeg op, het is winter dus de dagen zijn kort. Het is de eerste en tegelijkertijd de laatste etappe van de Grand Randonnée 12 op Nederlandse bodem. In de mist rijden we naar Ossendrecht. We parkeren de auto en met de bus gaan we terug naar Bergen op Zoom, naar het Bravis ziekenhuis, dicht bij het beginpunt van onze route. Villa Heidetuin opent net haar deuren en we trakteren ons zelf op koffie met gebak. Na een gezellige babbel met de eigenaar gaan we om half 11 dan op pad. Over het land hangt een grijze deken. De zon laat zich niet zien.
Het pad mijdt de dorpen en slingert over heidevelden en door bossen. Onderweg komen we niets of bijna niemand tegen. We stappen goed door, een flink stuk door de Woensdrechtse Heide, militair oefenterrein. Dat roept herinneringen op. Op de militaire luchthaven Woensdrecht zouden kruisrakketten worden geïnstalleerd, we spreken van midden jaren 80. In 1983 vonden hier acties plaats tegen plaatsing van deze raketten, als onderdeel van de grote landelijke protesten tegen de plaatsing van kruisraketten (demonstraties in Den Haag en Amsterdam). Deze protesten werden georganiseerd door het Komitee Kruisraketten Nee (KKN). In Woensdrecht werd een vredeskamp opgericht en wegblokkades aangebracht. Even was het dorp wereldgeschiedenis en aan de vergetelheid ontrukt. De voorbereidingen voor de plaatsing gingen onverminderd door, maar het zogenaamde INF-verdrag (Intermediate-Range Nuclear Farces-verdrag; verbod op kernraketten voor de middellange afstand) maakte een eind aan de plannen. Op 8 december 1987 werden de werkzaamheden gestaakt en keerde de rust hier terug.
De lunchpauze houden we kort, want als je gaat zitten koel je snel af en dan duurt het wel weer even voordat je weer warm bent. In het bos is het doodstil. Af en toe hoor je, als je de provinciale weg nadert, het autoverkeer. Evides wint hier drinkwater staat op diverse bordjes. De stilte overdondert en je fantasie gaat met je op de vrije loop.
Plots moet ik denken aan het dumpen van drugsafval. De zandwegen hier in Brabant zijn voor alle personenauto’s goed te berijden. Veel mensen wonen hier niet, het is afgelegen zo dicht bij de grens. Ideale omstandigheden dus om ’s nachts te smokkelen. Tegen half 4 komen we aan in Ossendrecht, mooi op schema. Omdat de horeca in België nog wel open is, rijden we naar Brasschaat. In afspanning De Kroon strijken we neer voor een heerlijke hap (kalfswangetjes met friet en witloof salade) met een wit wijntje en een heerlijke triple uit de regio. Tegen 7 uur rijden we terug naar huis.
Ossendrecht-Brasschaat
27 december 2021
Vandaag, op 3e kerstdag verslapen we ons, de wekker ging niet af of we hoorden hem niet. Het plan was om half 7 op te staan en om 8:13 in de trein naar Bergen op Zoom te zitten, dat werd dus 9:13. Bus 105 zet ons af bij de kerk in Ossendrecht, we zijn de enige passagiers en veel meer zullen het er ook niet worden vandaag zegt de buschauffeur, het is vakantietijd. Hij wenst ons een prettige dag en om 10:55 lopen we op het pad. Onze bestemming vandaag is Brasschaat, 20 km volgens Hans, maar als we eenmaal aankomen bij Casa Claudia hebben we er 27,8 km opzitten. Met het voor België benodigde Public Health Passenger Locator Form op zak laten Ossendrecht achter ons en lopen via de akkers België in, door de natte, glibberige bossen naar Kasteel Ravenhof, waar we op het
theehuis dat werd aangelegd door de kasteelheer om zijn gasten te imponeren. Het kasteel is niet langer eigendom van de familie Moretus. Door de successierechten en de hoge lasten van onderhoud en personeel hebben zij het kasteel van de hand moeten doen. We verwisselen onze te warme donsjasjes voor de ooit in Saint-Jean-Pied-de-Port aangeschafte regenjassen, het is opgehouden met miezeren en het regent nu flink door. Na het kasteel zien we de eerste sporen van de vesting rond Antwerpen. De verdedigingswerken bestonden uit een anti tankgracht, bunkers en forten. In het Kapelle bos gaat het dan goed mis, we volgen weliswaar de rood-witte markeringen, maar blijkbaar niet de goede, en pas bij Marcottedreef in Kapellen komen we hier achter. We moeten een flink eind terug, over het spoor, maar met Maps.me weten we gelukkig onze weg terug naar Fort Brasschaat te vinden.
Het begint al te schemeren en we zetten er flink de vaart in. Als we het bos uitkomen is het donker en regent het weer flink. Als we de Bredaseweg naderen zien we de bus aankomen en trekt Hans een sprintje. Na 2 haltes stappen we uit en dan is het nog een stief kwartiertje naar ons overnachtingsadres. We worden hartelijk welkom geheten en na een warme douche wordt er een heerlijke maaltijd voor ons bereid, kip voor An en scampi’s voor Hans. Als we terug gaan naar onze kamer voelen we wel onze spieren, wat zullen wij lekker slapen vannacht.
Brasschaat-Deurne
28 december 2021
Om half 9 staat onze gastheer met ontbloot bovenlijf in de keuken het ontbijt voor ons te maken, het zacht gekookte eitje is heerlijk. Hij heeft hele verhalen, ooit had hij met zijn vriendin hier overnacht en is hij nooit meer weggegaan; of zijn vriendin hier ook nog is, is twijfelachtig, maar dat is puur gissen, want jammer genoeg ontbreekt de ondertiteling. Hij slaapt in huis als er een kamer vrij is, anders in een bijgebouw achter op het erf. Claudia is als een tweede moeder voor hem. Nu het met Corona minder druk is in de B&B heeft Claudia een mobiele hamburgerkraam aangeschaft, waar hij op maandag, donderdag en zaterdag aan de Bredabaan mooie hamburgertjes bakt. De app geeft aan dat het tot 12 uur droog zal zijn, maar na 10 minuten moeten we onze donsjasjes al verwisselen voor de regenjassen. We pikken de route snel op en lopen door een mooi bosgebied. Toch voelt er iets niet goed en ondanks de nieuwe batterijen laat de GPS ons ook nu weer in de steek. Het kaartje in het boekje is niet erg gedetailleerd en waarschijnlijk erg verouderd.
We vragen 2 dames de weg, het slechte nieuws dat ze voor ons hebben is dat we in het verkeerde park lopen, het goede nieuws is dat we zo ook wel bij Kasteel van Brasschaat komen. We gaan op pad en ineens duiken de rood/witte stickers van de GR12 weer op. Als we dicht bij het kasteel komen worden we ingehaald door een man op een fiets. Hij stapt af en vraagt of we soms de GR12 lopen. We schrikken en verwachten al half dat hij ons gaat vertellen dat we verkeerd lopen, maar hij vertelt trots dat hij ook de GR12 heeft gelopen. Als we verder praten blijkt hij alleen de etappes van Brasschaat naar Brussel te hebben gelopen. Ondertussen is het ook echt flink gaan regenen. Langs het kasteel lopen we door het park en volgen een flink stuk de Laarse Beek. Was het gisteren de dag van de forten, vandaag is het de dag van de kastelen, het kasteel van Brasschaat, dat van Vordestein en van Schoten. De forten hebben nooit dienst gedaan, want tegen de tijd dat ze klaar waren was de wijze van oorlog voeren zodanig veranderd dat ze geen nut meer hadden. De kastelen zijn niet meer in bezit van oude families, zij konden de kosten niet meer konden opbrengen. De gemeenten hebben zich over de kastelen en de parken ontfermd. De GR12 loopt als een lint door de parken aan de oostzijde van Antwerpen en maakt de wandeling toch heel bijzonder. De zon laat zich zelfs nog even zien, al is dat maar van korte duur. In Schoten drinken we koffie en thee, met een croque monsieur met mayonaise uit het vuistje, wat best smaakt.
In de stromende regen steken we de Hoogmolenbrug over, over het Albertkanaal. Voor de zoveelste keer raken we de route kwijt en lopen rechtstreeks naar onze luxe B&B voor vanavond, De Arendshove, gelegen tegenover, en onderdeel van het Kasteel De Zwarte Arend. Onze kamer is zeer luxe. Na een heerlijke douche lopen we naar Brasserie Den Haas, om de hoek, maar als we er aankomen sluit de brasserie net haar deuren. We dwalen door de nieuwbouwwijken en belanden uiteindelijk bij Ristorante Trinacria, waar we een heerlijke pizza eten met een karaf rode wijn, tiramisu en koffie toe met een limocello van het huis.
Deurne-Kessel
29 december 2021
Het is droog als we vertrekken maar de app geeft aan dat het tegen 12 uur gaat regenen, dus besluiten we maar direct onze regenjassen aan te trekken. Onze luxe B&B De Arendshove ligt wat van de route af, maar dankzij onze Belgische vriendin-peregrino Griet Vernaillen, die ons de app Windy Maps doorgaf, hebben we het pad snel te pakken en zelfs in het provinciaal domein Rivierenhof, ondanks de vele rood/witte verleidingen, blijven we op het rechte pad. Een aanrader dus, Windy Maps. 
Mooi zijn de vele stadsparken trouwens, die je in alle plaatsen tegenkomt. Via een kleine wegomlegging lopen we naar Fort 2 in Wommelgem, dat zwaar verwaarloosd is, maar nog wel in gebruik als kunstexpositie. We vergapen ons aan de grootte van het Fort en de dikke muren. Ook dit Fort heeft nooit echt dienst gedaan in de oorlog.
Het is nog zeker 3 km voordat we vanaf het Fort in het centrum, bij de mooie kerk van Wommelgem de inwendige mens versterken met koffie, thee en een Brusselse wafel en een Crazy Chick. Nog maar net buiten het dorp begint het te regenen, en op een kwartiertje na, blijft het ook flink regenen. Het pad slingert verder door de diverse dorpen en zoekt de meest in het oog springende stegen en paden op. Vlak voor Ranst lopen we langs kasteel Zevenbergen en de Maria Kapel, met een steen uit de grot van Lourdes, waar we een kaarsje branden voor onze dierbaren. Na kasteel Bossensteen, ploeteren we met voorover gebogen hoofden over de zeiknatte paden, in onze rode regenjassen over de golfbaan. Het water loopt vanaf onze jassen via onze broek en in onze schoenen, het is niet echt leuk meer. We ploeteren voort, langs de bijzondere Onze-Lieve-Vrouwekerk in Broechem door naar Emblem en over de brug over het Nete Kanaal en De Kleine Nete in een rechte lijn door naar het station van Kessel.
De slinger over de Kesselse Heide laten we nu voor wat het is. Met de trein van 16:10 rijden we naar Antwerpen, om hier te genieten van een heerlijk Belgisch biertje met bitterballen op het station in de prachtige Stations Brasserie. We lopen nog even de stad in, maar daar wemelt het van de Hollanders, die door de Corona beperkingen thuis, hier komen shoppen en de bloemetjes buiten zetten. We kopen kaartjes naar Rotterdam maar de IC van 17:44 is net vertrokken, zodat we zijn aangewezen op de stoptrein naar Roosendaal. Het is druk in de trein, veel te druk en in feite in strijd met de Corona regels, zoals wordt omgeroepen. De raampjes moeten open gezet worden. In Roosendaal moeten we 15 minuten wachten op de trein naar Amsterdam, die ook in Schiedam stopt. In Rotterdam duurt het wel erg lang voordat de trein doorrijdt en er wordt omgeroepen dat deze trein niet zal doorrijden naar Amsterdam, in verband met een persoon op het spoor. Iedereen moet de trein verlaten. Verslagen kijken we om ons heen, wat triest, wij zullen het snel vergeten, maar wat een impact zal dat hebben op de machinist, zal die nog rustig kunnen slapen of een trein kunnen besturen? Op het station kopen we een patatje en met tram 24 rijden we terug naar Schiedam, waar we dan ook nog maar een oliebol scoren. Project Gezond wordt vanaf 3 januari wel weer hervat. We hopen snel de volgende etappes van de GR12 weer op te pakken.
